|
AVUKAT
|
|
PAZARBAŞI HUKUK BÜROSU
|
||
TASARRUF MEVDUATI SİGORTA FONU YÖNETMELİĞİ
6.8.1997 gün ve 23072 sayılı Resmi Gazete
I. BÖLÜM
Genel Hükümler
Amaç ve Konu
MADDE 1- Bu yönetmeliğin amacı, tasarrufları sigorta etmek suretiyle bankacılıkta güven ve istikrarı korumak ve sürdürmek üzere kurulan "Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu"nun yönetimini, işleyişini, denetimini ve tasarruf mevduatı sigortasının esaslarını düzenlemektir.
Tanımlar
MADDE 2- Bu Yönetmeliğin diğer maddelerinde yer alan Bakan ve Bakanlık, Hazine Müsteşarlığının bağlı bulunduğu Bakanı ve Bakanlığı; Müsteşarlık, Hazine Müsteşarlığı’nı TCMB, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nı; Fon, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’nu; Kanun, 3182 sayılı Bankalar Kanunu ile ek ve değişikliklerini ifade eder.
Tasarruf Mevduatı Sigortasının Esasları
MADDE 3- Mevduat kabul etme iznine sahip bankalardaki, tanımı, tutarı ya da oranı ve diğer şartları Bakanlar Kurulu’nca belirlenen tasarruf mevduatı sigortaya tabidir.
Bir bankanın sermayesinin % 10 ve daha fazlasına sahip ortakları ile yönetim kurulu başkan ve üyelerine, genel müdür ve genel müdür yardımcılarına, kredi açmaya yetkili memurlarına, denetçilerine ve bunların eş ve velayet altındaki çocuklarına ait, o bankadaki tasarruf mevduatı sigortaya tabi değildir.
Bankalar Kanunu’na tabi olan ve mevduat kabul eden bütün bankalar Türkiye’de kabul ettikleri tasarruf mevduatını sigorta ettirmek zorundadır.
II. BÖLÜM
Fon’un Kuruluşu
Fon’un Kuruluşu
MADDE 4- Fon tüzel kişiliği haizdir. Bu sıfatla bütün hakları edinebilir, borç altına girebilir.
Yönetim
MADDE 5- Fon’un merkezi Ankara’dadır. Fon bu Yönetmelik esaslarına göre TCMB tarafından yönetilir ve temsil olunur. Fon’un karar organı olan Fon İdare Meclisi, TCMB Başkanı (Güvernör)’nın başkanlığında, başkan tarafından belirlenecek 2 başkan yardımcısı ile Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu Genel Müdüründen oluşur. Fon’un temsili ve yönetimi dolayısıyla TCMB personeline ayrıca ücret ödenmez.
III. BÖLÜM
Fon’un Kaynakları
Fon’un Kaynakları
MADDE 6 - Fon’un kaynakları:
1) Bankaların tasarruf mevduatı tutarı üzerinden, tarifesi ile tahsil, zaman ve şekilleri Bakanlığın önerisi üzerine Bakanlar Kurulu’nca tespit olunan primlerden,
2) Kanun’a aykırı fiiller dolayısıyla hükmolunan para cezalarından,
3) Kanun’a göre zamanaşımına uğrayan mevduat, emanet ve alacaklardan,
4) 153 sayılı Kanun’a göre kurulan Bankalar Tasfiye Fonu’ndan devralınacak mevcutlardan,
5) Fon mevcudunun gelirleri ile sair gelir ve gider farklarından,
oluşur.
Para Cezaları
MADDE 7- Kanun’a göre yargı mercileri tarafından hükmolunan para cezaları ile Türkiye Bankalar Birliği Yönetim Kurulu’nca verilecek para cezaları Fon’a gelir kaydedilir.
Yargı mercileri tarafından hükmolunan para cezaları, tahsil edildikleri tarihten itibaren 1 ay içinde Fon hesabına kaydedilmek üzere TCMB’na, TCMB şubelerinin bulunmadığı yerlerde ise muhabirlerine yatırılır.
Türkiye Bankalar Birliği Yönetim Kurulu’nca verilen para cezaları ise, Fon’a bildirildiği tarihten itibaren 15 gün içinde Fon hesabına kaydedilmek üzere TCMB’na yatırılır.
Zamanaşımına Uğrayan Mevduat, Emanet ve Alacaklar
MADDE 8- Kanun’un 36 ncı madesine göre zamanaşımına uğrayan her türlü mevduat, emanet ve alacaklardan TCMB’na devredilenler, tutarları veya değerleri Kanun’da gösterilen tutarda veya daha aşağı ise derhal, daha fazla ise TCMB’nca ilan tarihinden itibaren 1 yıl içinde sahip veya mirasçıları tarafından aranmadıkları takdirde bu sürenin bitiminden itibaren 1 ay içinde TCMB tarafından Fon’a gelir kaydedilir.
Zamanaşımına uğrayan değer ayni ise, paraya çevrildikten sonra Fon’a gelir yazılır.
Kanun’un 71’inci maddesi gereğince tasfiye edilen veya faaliyetini tatil eden bankalarca TCMB’na yatırılan mevduat, emanet ve alacaklar 10 yıllık süre içinde sahiplerince aranmadığı takdirde bunlar hakkında da yukarıdaki fıkralara göre işlem yapılır.
Fon Kaynaklarının Tahsili
MADDE 9- Fon kaynaklarının tahsilinde 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanır.
Fon, yukarıda belirtilen kaynakların muhasebe kayıtlarına uygunluğunu sağlamak, Kanun ve bu Yönetmelik doğrultusunda yönlendirmek için gerektiğinde Bakanlık veya diğer yetkili makamlardan görüş alarak bankalar ile diğer kurum ve kuruluşlara gereken talimatları verebilir.
Fon’a Avans Verilmesi
MADDE 10- Fon mevcudunun ihtiyacı karşılamadığı hallerde, Bakanlığın talebi üzerine TCMB’nca Fon’a avans verilir. Avansın miktarı ile vadesi, faizi ve sair şartları, TCMB’nın da görüşü alınarak Bakanlıkça tespit edilir.
IV. BÖLÜM
Fon’un Kullanımı
Fon Varlığının Yönetimi
MADDE 11- Fon varlığı, TCMB nezdindeki "Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu" hesabında tutulur ve Fon Karar Organı tarafından belirlenecek esaslar çerçevesinde Türk Lirası ve döviz olarak değerlendirilir.
Fon’un 64 üncü Madde Uygulamasında Kullanımı
MADDE 12- Hakkında, Kanun’un 64 üncü maddesi hükümleri uygulanan bir bankanın mali bünyesinin güçlendirilmesi amacıyla, Kanun'a göre banka mali bünyesinin takviyesi için gerekli tüm tedbirleri almaya yetkili bulunan Bakan’ın talebi üzerine, Fon tarafından bankaya Fon Karar Organı'nın belirleyeceği esaslar dahilinde mevduat yapılabileceği gibi zorunlu hallerde sermayenin en az % 51'ine sahip olmak kaydıyla sermaye artışlarına iştirak etmek veya banka hisse senetlerini satın almak suretiyle bankaya ortak olunabilir.
Fon’un Devir ve Birleşme Halinde Kullanımı
MADDE 13- Fon, Bakan'ın talebi üzerine;
1) Kanun’un 64’üncü maddesinin 2. fıkrası gereğince sermayesinin tamamı genel ve katma bütçeli daire ve kamu iktisadi teşebbüslerine ait bankaların devir veya birleştirilmesine karar verilmesi durumunda devralan veya birleşme yoluyla kurulan bankalara,
2) Kanun’un 70’inci maddesi gereğince devir veya birleşme izni alan bankalara,
devir veya birleşme işlemlerinin yürütülmesi ve sonuçlandırılması döneminde her türlü mali ve teknik yardım yapabilir.
3) Bu yönetmelik hükümlerine göre yapılan mevduatın miktar, faiz, vade ve itfa şekil ve şartları Bakan tarafından belirlenir.
Fon’un 65 inci Madde Uygulamasında Kullanımı
MADDE 14- 1. a) Fon, Kanun’un 64’üncü maddesine göre yönetimi kendisine tevdi edilen bankanın; tevdi tarihi itibariyle düzenlenecek bilançoyu esas almak suretiyle belirlenecek sigorta kapsamında bulunan mevduat tutarını aşmamak ve sermayesinin asgari % 51’ine sahip olmak kaydıyla, zararını devralabilir.
b) Zararın devralınması nedeniyle bankaya yapılacak ödemelerin karşılığını temsil eden hisse senetlerinin mülkiyeti başka bir işleme gerek kalmaksızın Fon’a intikal eder. Bu durumda, ortakların payları Fon’a devredilen hisseler oranında azaltılır.
2. Fon;
a) İştirak ettiği bankanın;
i) Yönetim ve denetim kurulu üyelerini değiştirebilir.
ii) Likiditesini güçlendirmek amacıyla, gayrimenkullerini; ekspertiz sonucu tespit edilecek rayiç değerleri, iştirak paylarını; devir tarihindeki borsa rayici ve borsa rayici yok ise Sermaye Piyasası Kurulu’nca bildirilecek veya tespit ettirilecek değerleri, defter değeri 100 milyon liradan fazla olan her türlü menkul mal, kıymetler ve demirbaşları; mahallerindeki ticaret ve sanayi odaları tarafından görevlendirilecek bilirkişilerce tespit edilecek değerleri üzerinden nakden veya vadeli olarak satın alabilir.
b) İştirak ettiği bankaya mevduat yapabilir.
c) İştirak ettiği bankanın sermayesini azaltmak veya artırmak dahil, mali bünyesinin güçlendirilmesi için gerekli görülecek diğer tedbirleri alabilir.
d) İştirak ettiği bankanın mevduat sahipleri ile alacaklılarına, alacaklarının karşılığı olarak kısmen veya tamamen hisse senedi verebilir.
3) Fon;
a) İştirak ettiği birden fazla banka bulunması durumunda, bu bankaları birleştirebilir.
b) İktisap ettiği her türlü menkul, gayrimenkul ve iştirakleri ticari usuller çerçevesinde en geç bir yıl içinde nakde dönüştürmek zorundadır.
c) İştirak ettiği ve mali bünyesini güçlendirdiği bankaya ait hise senetlerini Karar Organı’nca belirlenecek usuller çerçevesinde elden çıkarmak zorundadır.
Kanun’un 68 inci Maddesinin Uygulanmasını Talep Etme
MADDE 15- Fon, iştirak edilen bankanın mali bünyesi güçlendirilemediği takdirde
veya banka zararının, sigorta edilmiş bulunan mevduat tutarını aşması halinde,
banka hakkında Kanun’un 68 inci maddesinin uygulanmasını Bakanlıktan talep eder.
Hakkında 68’inci Madde Uygulanan Bankanın Tasarruf Mevduatının Ödenmesi
MADDE 16- Hakkında Kanun’un 68’inci maddesi uygulanarak mevduat kabul etme ve bankacılık işlemleri yapma yetkisi kaldırılan bir bankanın sigortaya tabi tasarruf mevduatı Bakanlar Kurulu’nca kararnamelerle belirlenen esaslar dahilinde Fon tarafından tespit ettirilerek, Bakanlıkça tayin olunacak bir bankaya veya doğrudan tasarruf mevduatı sahiplerine ödenir.
Bir bankada ortak tasarruf mevduatı hesabı bulunan mudilerin payları belli ise sigorta limiti dahilinde bu paylara göre, belli değilse eşit şekilde ve her mudi için sigorta limitini aşmamak kaydıyla ödeme yapılır. Ancak, Yönetmeliğin 3/2’nci maddesinde sayılanlara herhangi bir ödeme yapılmaz.
Fon, ödediği tasarruf mevduatı için tasarruf mevduatı sahipleri yerine bankanın iflasını ister ve ödediği tasarruf mevduatı ile bu tutar üzerinden Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası reeskont faiz oranlarına göre hesaplanan faiz tutarı için iflas masasına imtiyazlı alacaklı sıfatı ile iştirak eder.
İflasına hükmolunan bankanın Fon’a olan borçları masanın nakit durumuna göre İcra ve İflas Kanunu’nun 232’nci maddesinde gösterilen sıra cetvelinin kesinleşmesi beklenmeksizin ödenir.
V. BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Ortaklık Haklarının Kullanılması
MADDE 17- 1) Bankaların sermayelerinin yüzde 5 ve daha fazlasına sahip ortaklarının banka kurucularında aranan şartları taşımamaları halinde temettü hariç ortaklık hakları Fon tarafından kullanılır.
2) Banklardaki sermaye 22.7.1985 tarihine kadar Kanun'un 5 inci maddesine uygun hale getirilmediği takdirde temettü hariç olmak üzere bu sermaye paylarına ait ortaklık hakları Fon tarafından kullanılır.
3) Müsteşarlık 1 inci fıkrada yazılı ortaklık haklarının kullanılması için
gerekli bilgi ve belgeleri Fon’a verir.
MADDE 18- Fon; işlemlerini, Kanun’da açıklık bulunmayan hallerde genel hukuk
kuralları çerçevesinde yürütür.
Fon’un Belge, Kayıt ve Defterleri
MADDE 19- Fon’un işleyiş ve işlemlerine ilişkin olarak alınacak kararlar için ayrı bir karar defteri tutulur.
Fon’a ilişkin belge ve yazışmalar usulü dairesinde ayrı olarak dosyalanır ve saklanır.
Fon’un muhasebesi ve kayıtları, Fon yönetimi tarafından tespit edilecek bir yönerge uyarınca TCMB kayıtlarından ayrı olarak tutulur.
Bilanço ve Faaliyet Raporu
MADDE 20- Fon’un hesap dönemi takvim yılıdır. Fon, yıllık bilanço ile gelir ve gider cetvelini ve hesap dönemine ilişkin faaliyetlerini ve sonraki dönem hakkında görüş ve önerilerini ve alınması gereken önlemleri içeren bir faaliyet raporunu düzenleyerek birer örneğini Müsteşarlığa ve Türkiye Bankalar Birliği’ne gönderir.
Giderler
MADDE 21- Kanun’un 36 ve 71 inci maddeleri uyarınca zamanaşımına uğrayan mevduat, emanet ve alacaklar TCMB tarafından ilan edilir. İlana ilişkin giderler Fon’un hesabına maledilir. Fon’un Kanun’dan ve bu Yönetmelikten doğan görevlerinin kusursuz olarak yerine getirilmesi amacıyla yapılan diğer giderler ve sözleşmeli personel giderleri ise Fon’un Karar Organının belirlediği esaslar dahilinde veya Başkanlık Makamı Onayı gereğince Fon tarafından karşılanır.
İstisnalar ve muafiyetler
MADDE 22- Fon, 1050 sayılı Muhasebe-i Umumiye Kanunu’na, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’na ve 832 sayılı Sayıştay Kanunu’na tabi değildir.
Fon, her türlü vergi, resim ve harçtan muaftır.
Denetim
MADDE 23- Müsteşarlık, Fon’un hesap ve işlemlerini denetlemeye ve bu hususta gerekli göreceği her türlü bilgiyi istemeye yetkilidir.
Kaldırılan Hükümler
MADDE 24- 25 Ekim 1983 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu Yönetmeliği ile ek ve değişiklikleri yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 25- Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 26- Bu Yönetmelik hükümlerini Hazine Müsteşarlığı’nın bağlı bulunduğu Bakan yürütür.
|
AVUKAT
|
|
PAZARBAŞI HUKUK BÜROSU
|
||