|
|
|
|
AVUKAT
|
|
|
PAZARBAŞI HUKUK BÜROSU
|
|
|
||
FAKTORİNG ŞİRKETLERİNİN KURULUŞ VE ÇALIŞMA ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK
R.G.Tar.: 21.12.1994
R.G.Sayı: 22148
AMAÇ VE KAPSAM
MADDE 1 - Bu Yönetmeliğin amacı, Ödünç Para Verme İşleri Hakkında
30.09.1983 tarihli ve 90 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 545 sayılı
Kanun Hükmünde Kararname ile değişik 13 üncü maddesi hükümlerine göre;
faturaya veya mal veya hizmet satışından doğmuş olduğunu tevsik eden diğer
belgelere dayalı mal ve hizmet satışlarından doğmuş veya doğacak alacakları
temellük ederek tahsilini üstlenen ve bu alacaklara karşılık ödemelerde
bulunarak finansman sağlayan faktoring şirketlerinin kuruluş ve çalışma
esaslarını belirlemektir.
Bankalar, sigorta şirketleri ve özel kanunlarına göre ödünç para
vermeye yetkili kılınan kuruluşlarr ile tüzel kişilerin doğrudan veya ortak
veya iştirakleri vasıtasıyla dolaylı olarak ortaklık ilişkisi içinde
bulundukları diğer tüzel kişilere ödünç para vermeleri ve Sermaye Piyasası
Kanunu hükümleri çerçevesinde yetkili kurum ve kuruluşlarca yapılan
işlemler hakkında bu Yönetmelik hükümleri uygulanmaz.
İZİN
MADDE 2 - Faktoring şirketi kurulması için Hazine Müsteşarlığından ön
izin ve kuruluşu takiben faaliyet izni alınması gerekir.
Bu Yönetmelik hükümlerine göre faaliyet izni almayan şirketler
faktoring işlemleri ile iştigal edemezler.
KURULUŞ İZİN ŞARTLARI
MADDE 3 - Faktoring şirketlerinin kuruluşuna izin verilebilmesi için;
a) Anonim şirket statüsü taşımaları,
b) Ödenmiş sermayelerinin 75 milyar liradan az olmaması,
c) Hisse senetlerinin tamamının nama yazılı olması ve nakit karşılığı
çıkartılması,
d) Sermayenin % 10 ve daha fazlasına sahip gerçek kişi ortaklarının,
1 - 35 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile ek ve değişiklikleri
uyarınca haklarında tasfiye kararı alınmamış olması,
2 - Müflis veya konkordato talep etmiş olmamaları,
3 - Ağır hapis veya 5 yıldan fazla hapis yahut zimmet, ihtilas,
irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye
kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı suçlardan mahkumiyetlerinin
bulunmaması ve vergi kaçakçılığı veya vergi kaçakçılığına teşebbüs
suçlarından dolayı hüküm giymemiş olmaları.
e) Tüzel kişi ortakların, % 10 ve daha fazla paya sahip olan
ortaklarının, bu maddenin (d) bendinde sayılan şartları taşımaları,
f) Tüzel kişi ortakların mali bünyelerinin, şirketin kuruluşunda
taahhüt ettikleri sermaye miktarını karşılayabilmesi,
gerekir.
BAŞVURUYA EKLENECEK BİLGİ VE BELGELER
MADDE 4 - Faktoring şirketi kurmak üzere yapılacak başvurulara
aşağıdaki bilgi ve belgeler eklenir:
a) Şirket ana sözleşme örneği,
b) Gerçek kişi kurucu ortakların ayrıntılı özgeçmişleri, nüfus kağıdı
örnekleri, ikametgah ilmühaberleri, bir önceki yıla ait gelir vergisi
beyannameleri ve Ek (1)'de yer alan örneğe uygun olarak doldurulacak kurucu
tanıtım formları,
c) Sermayenin % 10 ve daha fazlasına sahip ortaklarının,
1 - 35 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile ek ve değişiklikleri
uyarınca haklarında tasfiye kararı alınmamış olduğuna,
2 - Müflis veya konkordato talep etmiş olmadıklarına,
3 - Ağır hapis veya 5 yıldan fazla hapis yahut zimmet, ihtilas,
irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye
kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı suçlardan mahkumiyetlerinin
bulunmadığına ve vergi kaçakçılığı veya vergi kaçakçılığına teşebbüs
suçlarından dolayı hüküm giymemiş olduklarına,
dair ilgili mercilerden alınan belgeler.
d) Tüzel kişi kurucu ortakların son üç yıla ait bilanço, gelir tablosu
ve varsa faaliyet raporları ile Ek (2)'de yer alan örneğe uygun olarak
doldurulacak kurucu tanıtım formları,
e) Şirketin sermayesinin % 10'una veya daha fazlasına sahip tüzel kişi
ortakların sermayesinde % 10 ve daha fazla paya sahip olan ortaklarının, 3
üncü maddenin (d) bendinde sayılan şartları taşıdıklarına ilişkin belgeler,
f) Şirketin kurulması ile ilgili olarak hazırlanan ve yapılması
düşünülen faktoring işlemlerine ilişkin açıklamaları içeren rapor.
FAALİYETE GEÇİŞ ŞARTLARI
MADDE 5 - Faktoring şirketleri, kuruluşlarının Ticaret Siciline tescili
tarihinden itibaren en geç 180 gün içinde faaliyet izni almak izin Hazine
Müsteşarlığına (Banka ve Kambiyo Genel Müdürlüğü) başvururlar. Bu süre, ön
izin tarihinden itibaren 12 ayı geçemez.
Faaliyet izni için yapılacak başvuruya aşağıdaki bilgi ve belgeler
eklenir:
a) Anasözleşmenin yayımlandığı Ticaret Sicil Gazetesinin bir nüshası,
b) İmza yetkisine sahip kişilerin noterce imza sirküleri,
c) Genel müdür ve genel müdür yardımcıları ile 1 inci derecede imza
yetkisine sahip olan yöneticilerinin bu Yönetmeliğin 3 üncü maddesinin (d)
bendinde belirtilen şartları haiz olduklarına ilişkin ilgili mercilerden
alınacak belgeler,
d) Uygun hizmet birimlerinin kurulmuş olduğunu, bu birimler için
yeterli personel kadrosunun oluşturulduğunu, iç kontrol sisteminin
kurulduğunu ve personelin buna uygun görev tanımları ile yetki ve
sorumluluklarını gösterir bilgi ve belgeler,
e) Genel müdür ve genel müdür yardımcıları ile 1 inci derecede imza
yetkisine sahip olan yöneticilerinin hukuk, iktisat, işletmecilik, maliye,
bankacılık veya mühendislik-işletmecilik dallarında yüksek öğrenim
gördüklerine veya bu dallardan herhangi birinde yüsek lisans derecesine
sahip olduklarına ilişkin belgeler.
FAALİYET İZNİNİN İPTALİ
MADDE 6 - Belge tarihini izleyen 1 yıl içerisinde kullanılmayan
faaliyet izinleri geçersiz sayılır.
Ortakları kuruluşta aranan şartları kaybeden veya bu Yönetmelik
hükümlerine aykırı işlem yaptığı tesbit edilen veya bu Yönetmelik uyarınca
Hazine Müsteşarlığına gönderilmesi gereken bilgi ve belgeleri Hazine
Müsteşarlığınca belirtilen sürelerde göndermeyen faktoring şirketlerine, bu
durumlarını düzeltmeleri için üç aya kadar süre verilir; bu süre içinde
durumlarını düzeltmeyenlerin faaliyetleri 1 ay süreyle geçici olarak
durdurulur. Bir yıl içinde faaliyetleri iki kez geçici olarak durdurulan
faktoring şirketlerinin faaliyet izinleri iptal edilir.
Faaliyet izni bulunmayanlar ve faaliyet izni iptal edilenler faktoring
işleri ile iştigal edemez, ticaret ünvanlarında, ilan ve reklamlarında veya
işyerlerinde faktoring işleriyle iştigal ettikleri izlenimini yaratacak
hiçbir kelime, deyim ve işaret kullanamazlar.
HİSSE DEVRİ VE ANASÖZLEŞME DEĞİŞİKLİĞİ
MADDE 7 - Sermayenin % 10 ve daha fazlasını temsil eden veya bir kişiye
ait sermaye payının bu oranı aşması sonucunu veren hisse senedi
devirlerinde yeni ortakların kurucu ortaklarda aranan şartları
taşıdıklarına ilişkin belgeleri Hazine Müsteşarlığına ibraz etmeleri
zorunludur.
Faktoring şirketlerinin anasözleşme değişikliklerine izin
verilebilmesi, Hazine Müsteşarlığının uygun görüşünün alınmasına bağlıdır.
FAKTORİNG ŞİRKETLERİNİN YAPAMAYACAKLARI İŞ VE İŞLEMLER
MADDE 8 - Faktoring şirketleri,
a) Faktoring faaliyetleri ile doğrudan ilgisi bulunmayan faaliyetler
ile iştigal edemezler.
b) Teminat mektubu veremezler.
c) Mevduat veya her ne ad altında olursa olsun bir ivaz karşılığı para
toplayamazlar. (Sermaye Piyasası Kanununa göre menkul kıymet ihracı ile
uluslararası piyasalardan ödünç para alınması bu hükmün dışındadır.)
d) Kambiyo senetlerine dayalı olsa bile, fatura veya alacağın bir mal
veya hizmet satışından doğmuş olduğunu tevsik eden benzeri belgelerle
ilişkilendirilemeyen alacakları satın alamazlar.
BORÇLANMA SINIRI
MADDE 9 - Faktoring şirketleri özkaynaklarının 15 katından fazla
borçlanamazlar.
Bu maddede geçen Özkaynaklar deyimi; faktoring şirketlerinin ödenmiş
serrmayesi ile yedek akçelerinin toplamından varsa bilanço zararları
düşülmesi sonucu elde edilen bakiyeyi ifade eder.
YAZILI SÖZLEŞME ZORUNLULUĞU
MADDE 10 - Faktoring şirketlerinin müşterileri ile yapacakları
işlemleri için yazılı sözleşme düzenlemeleri zorunludur.
BİLGİ VERME
MADDE 11 - Faktoring şirketleri,
a) Yıllık dönemler itibari ile bilanço, kar-zarar cetvelleri ile yıllık
faaliyet raporunun birer örneğini, genel kurul toplantılarının yapılmasını
takip eden ayın sonuna kadar,
b) Örneği Hazine Müsteşarlığınca belirlenecek 3 aylık hesap özetleri
ile istatistiki tabloları ait olduğu dönemi takip eden ayın sonuna kadar
Hazine Müsteşarlığına gönderirler.
DENETİM
MADDE 12 - Faktoring şirketlerinin faaliyetleri, Maliye Bakanlığı ile
Hazine Müsteşarlığı tarafından denetlenir.
Faktoring şirketleri, denetim elemanlarınca istenecek her türlü bilgiyi
vermek, defter ve belgelerini ibraz etmek ve incelemeye hazır tutmak
zorundadırlar.
GEÇİCİ MADDE 1 - Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce kurulmuş
bulunan faktoring şirketleri, en geç 27.06.1995 tarihine kadar,
a) Sermayelerinin 75 milyar TL.'sına çıkarıldığına ve tamamının
ödendiğine ilişkin anasözleşme değişikliğinin yayımlandığı Ticaret Sicil
Gazetesinin bir nüshasını,
b) İmza yetkisine sahip kişilerin noter tasdikli imza sirkülerini,
c) Sermayenin % 10 ve daha fazlasına sahip ortakların, genel müdür ve
genel müdür yardımcıları ile birinci derecede imza yetkisine sahip
yöneticilerinin bu Yönetmeliğin 3 üncü maddesinin (d) bendinde belirtilen
şartları haiz olduklarına dair ilgili mercilerden alınacak belgeleri,
d) Genel müdür ve genel müdür yardımcıları ile birinci derecede imza
yetkisine sahip yöneticilerinin bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinin (e)
bendinde belirtilen şartları taşıdıklarına dair belgeleri,
e) Uygun hizmet birimlerinin kurulmuş olduğunu, bu birimler için
yeterli personel kadrosunun oluşturulduğunu, iç kontrol sisteminin
kurulduğunu ve personelin buna uygun görev tanımları ile yetki ve
sorumluluklarını gösterir bilgi ve belgeleri,
Hazine Müsteşarlığına ibraz etmek suretiyle durumlarını bu Yönetmelik
hükümlerine intibak ettirmek zorundadırlar.
YURURLUK
MADDE 13 - Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
YURUTME
MADDE 14 - Bu Yönetmelik hükümlerini Hazine Müsteşarlığının bağlı
olduğu Bakan yürütür.
FAKTORİNG ŞİRKETİ
KURUCU TANITIM FORMU
(Gerçek Kişiler)
EK:1
- ADI SOYADI : ............
- DOĞUM YERİ VE TARİHİ : | |
- UYRUĞU : | FOTOĞRAF |
- İKAMETGAH ADRESİ : | |
- ÖĞRENİM DURUMU (AYRINTILI) : À..........Ù
- MESLEĞİ VE GÖREV UNVANI :
- HALEN ÇALIŞTIĞI İŞ
YERİNİN ADI, ADRESİ :
- DAHA ÖNCE ÇALIŞTIĞI YERLER :
ÇALIŞILAN YER(1) SURESİ GÖREV UNVANI
- SON BEŞ YILA AİT YILLIK GELİRLERİ (MİLYON TL):
NET GELİR
1994 YILI ......................
1993 YILI ......................
1992 YILI ......................
1991 YILI ......................
1990 YILI ......................
- ORTAĞI BULUNDUĞU ŞİRKETLER(2):
ŞİRKETİN ADI FAALİYET TURU SERMAYESİ HİSSE TUTARI
- TAAHHUT EDİLEN SERMAYENİN KARŞILANACAĞI KAYNAKLARIN AYRINTILI DÖKUMU:
İMZA
TARİH: .../.../199..
..................
1 - Çalışılan kurumun, işverenin ya da şirketin adı ya da ticari ünvanı
belirtilecektir.
2 - İştirak oranı, iştirak edilen şirketin sermayesinin % 5 veya daha
fazlası ise doldurulacaktır.
FAKTORİNG ŞİRKETİ
KURUCU TANITIM FORMU
(Tüzel Kişiler)
EK:2
- TUZEL KİŞİNİN UNVANI :
- MERKEZİ VE KURULUŞ TARİHİ :
- SERMAYESİ :
- ADRESİ :
- FAALİYET KONUSU :
- SON BEŞ YILA AİT BAZI BİLANÇO BUYUKLUKLERİ (MİLYON TL):
NET KARI (ZARARI)(1) ÖZKAYNAKLARI AKTİF TOPLAMI
1994 YILI ................... .................. .............
1993 YILI ................... .................. .............
1992 YILI ................... .................. .............
1991 YILI ................... .................. .............
1990 YILI ................... .................. .............
- ORTAKLARI
İSİM VEYA UNVAN SERMAYE PAYI
- İŞTİRAKLERİ (2) :
ŞİRKETİN ADI FAALİYET TURU SERMAYESİ HİSSE TUTARI
- TAAHHUT EDİLEN SERMAYENİN KARŞILANACAĞI KAYNAKLARIN AYRINTILI DÖKUMU:
İMZA
TARİH: .../.../199..
..................
1 - Vergi karşılığı ayrıldıktan sonraki tutar yazılacaktır.
2 - İştirak oranı, iştirak edilen şirketin sermayesinin % 5 veya daha
fazlası ise doldurulacaktır.
|
|
AVUKAT
|
|
|
|
PAZARBAŞI HUKUK BÜROSU
|
|
|
|
||