a) "Kurum" Sosyal Hizmetler ve Çocuk
Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğünü,
b) "îl Müdürlüğü" îl Sosyal Hizmetler
Müdürlüğünü,
c) "Müdür" îl Sosyal Hizmetler Müdürü'nü, \
d) "Muhtaçlık" kendisini, eşini ve bakmakla yükümlü
olduğu çocuklarının, anne ve babasının, bulundukları mahallin hayat şartlarına
göre asgari seviyede geçindirmeye yetecek geliri, malı veya kazancı bulun-mama halini,
e) "Muhtaç Çocuk" beden, ruh ve ahlak gelişimleri veya
şahsi güvenlikleri tehlikede olup »• ana veya babasız, ana ve babasız; ana babası
veya her ikisi de belli olmayan; ana veya babasız veya her ikisi tarafından terk edilen;
ana veya babası tarafından ihmal edilip, fuhuş, dilencilik, alkollü içkileri veya
uyuşturucu maddeleri kullanma gibi her türlü sosyal tehlikelere ve kötü
alışkanlıklara karşı savunmasız bırakılan ve başıboşluğa sürüklenen
çocuğu,
f) "Muhtaç sakat" bedensel, zihinsel ve ruhsal
özelliklerinde belirli oranda fonksiyon kaybına neden olan organ yokluğu veya
bozukluğu sonucu normal hayatın gereklerine uyamama durumunda olup yardıma muhtaç
kişiyi,
g) "Muhtaç yaşlı" sosyal veya ekonomik yönden
yoksunluk içinde olup yardıma muhtaç yaşlı statüsündeki kişiyi,
h) (Değişik: 29.12.1993 - 21803 R.G/I-h Md.) "Ayni Yardım
yiyecek, giyecek, yakacak, kırtasiye, tıbbi araç-gereç ile rehabilitasyon amaçlı
protez araç-gereçleri gibi sosyal inceleme raporuyla müracaatçının ihtiyacına göre
verilecek mal ve malzeme yardımım",
ı) "Nakdi yardım" Emsal yardım miktarına kadar ve
emsal yardım miktarı kadar para yardımını
i) (Değişik : 29/12/1993 - 21803 R.G/H Md). "Sosyal yardım
miktarı" 500 gösterge rakamın memur aylıklarına uygulanan,
" j) "Geçici yardım" sosyal ve ekonomik bir sorunun
çözümünde yardımcı olabilmek amacıyla bir, en çok iki defaya mahsus olmak üzere
yapılacak yardımlar,
k) "Sürekli yardım" muhtaç kişilere
karşılaştıkları hayat güçlüklerini gidermek amacıyla kurumun bütçe imkanları
ölçüsünde yapılacak yardımları,
1) "Sosyal Hizmet Kuruluşları" 2828 sayılı Kanunun
amacına ve belirtilen esaslarına uygun faaliyette bulunan; Çocuk Yuvalarını,
Yetiştirme Yurtlarını, Kreş ve Gündüz Bakımevlerini, Huzurevlerini, Bakım ve
Rehabilitasyon Merkezlerini, ifade eder.
Genel Esaslar
Madde 5 — Ayni ve nakdi yardım uygulamalarına ait genel esaslar
şunlardır:
a) Ayni ve nakdi yardım faaliyetlerinde bulunan kamu kurum ve
kuruluşları ile gönüllü kuruluşlar arasında koordinasyon ve işbirliği tesis
edilerek güç birliği sağlanır ve mevcut kaynaklara en verimli şekil-de işlerlik
kazandırılır.
b) Ayni ve nakdi yardım programlarının uygulanmasında korun-maya
muhtaç çocuğa ve ailesine, muhtaç sakata ve muhtaç yaşlıya öncelik tanınır.
Yardım talebinin kurum imkanlar ile karşılanamayacak derecede fazla olması halinde
öncelikler; muhtaç olma derecesi, aciliyet durumu ve müracaat veya tespit sırası esas
alınarak belirlenir.
c) Ayni ve nakdi yardım uygulamalarında, muhtaç durumda bulunan
kişilerin en kısa sürede kendi imkanlar ile geçinebilecekleri bir hale gelebilecekleri
hizmeti sağlama anlayışı içinde bulunulması esastır.
.d) Ayni ve nakdi nitelikteki sosyal yardımların sosyal güvenlik
sisteminin boşluklarını dolduracak şekilde planlanıp geliştirilmesi hususuna özen
gösterilir.
e) Ayni ve nakdi yardımların yapılmasında ve muhtaçlık
tespitinde Kurumun takdir yetkisi esastır. Yardımlardan daha önce faydalanmış olmak
bir hak doğurmaz.
IKİNCİBÖLÜM
Yardımdan Yararlanacak Olanlar :
Madde 6 — Genel Müdürlüğün ayni ve nakdi yardım
hizmetlerinden aşağıdaki kişiler de yararlanır.
a) Muhtaçlık nedeniyle haklarında korunma karan aldırılarak,
sosyal hizmet kuruluşlarının himayesine bırakılan çocuklarını desteklendikleri
taktirde yanlarına alabilecek özellikleri taşıyan aile, anne, baba veya yoksa
akrabaları,
b) Korunmaya muhtaç oldukları tespit edilerek haklarında koruma
kararı çıkarılmış, ancak Yuvalara veya Yurtlara yerleştirme imkanı bulunamadığı
için sıraya alınmış olan çocuklar,
c) Tabii afetler nedeniyle muhtaç duruma düşen aileler veya
yakınlarını kaybederek kimsesiz ve korunmasız kalmış kişiler,
d) Olağanüstü bir felaket, hastalık veya kaza geçirerek belirli
bir süre kendisinin ve geçindirmekle yükümlü bulunduğu aile fertlerinin temel
ihtiyaçlarını karşılayamayacak durumda olanlar ile hayati tehlike arzeden ve ameliyat
gerektiren durumlarla karşılaşan kişiler,
e) Korunma karan olup da yaş sınırlarını tamamlamaları
nedeniyle Yetiştirme Yurtlarından ayrılan çocuklar,
f) (Değişik: 29/12/1993 - 21803 R.G/2-f Md.; Korunma kararı
olmamakla birlikte maddi sorunlarla karşılaşarak eğitimini devam ettirmeyecek duruma
düşen orta ve yüksek öğrenimindeki öğrenciler,
g) (Ek: 29/12/1993 - 21803 R.G/2-g Md.) Sosyal yardımlarla
desteklenmeleri halinde haklarında korunma karan almaya gerek olmadan çocuklarına ve
özürlü aile bireylerine bakabilecek özellikleri taşıyan aile, anne ve babalar.
Made 7— (Mülga : 19/11/1987 -19639 R.G/1 Md.)
Basında Yer Alan Haberler :
Madde 8 — Ayni ve nakdi yardıma muhtaç kişilerle ilgili olarak
basında yer alan haberler 'ihbar kabul edilir ve kurumca gerekli işlemler yapılır.
Müracaat ve ilk görüşme :
Madde 9 — Yardım talebiyle müracaat eden veya yardıma ihtiyacı
olduğu duyulan veya tespit edilen kişiler Sosyal Çalışmacılar (Sosyal Hizmet
Uzmanları) tarafından bir ön görüşmeye tabi tutulur.
Bu görüşme neticesinde, yardım talebinde bulunan kişilerin
durumlarının ayni ve nakdi yardım yapılmasına ihtiyaç bulunduğu kanaatine
varıldığı takdirde ilgili için dosya açılır ve gerekli incelemelere başlanır.
Sosyal İnceleme :
Madde 10 — Ayni ve nakdi yardım hizmetlerinin yürütülmesinde
görevli Sosyal Çalışmacılar veya ihtiyaçlar doğrultusunda görevlendirilecek Sosyal
Hizmet Kuruluşları bünyesindeki Sosyal Çalışmacılar tarafından, kişilerin aile ve
çevre şartlan ile sosyal ve ekonomik durumlarını kapsayan bir inceleme yapılır ve
sosyal inceleme raporu düzenlenir.
Sosyal .İnceleme Raporlan :
Madde 11 — Sosyal Inceleme raporlarında, muhtaç durumdaki
kişilerin geçmişteki yardım talepleri, evvelce yapılan yardımlar, durumundaki
değişmeler, halihazırdaki özellikleri kişisel ve ailevi bilgiler yanın-da, sosyal ve
ekonomik şartlar, mahalli imkanlar, ikamet edilen yer ve konut durumu ile varılan kanaat
ve ihtiyaç içindeki kişilerin ne tür bir yardımdan veya hizmetten
faydalandırılmasının uygun olacağı, yardımın miktarı, süresi ve şekli ile
ilgili hususlar da açıkça belirtilir.
(Ek : 29.12.1993-21803 R.G/3 Md.) Sosyal inceleme raporu kişisel
nitelikteki gizli belge olup, gizlilik prensibine dikkat edilerek düzenlenir ve korunur.
Ayrıca ödemede esas belge olarak ibraz edilemez, edilmesi istenemez.
(Değişik : 29.12.1993 - 21803 R.G/4 Md.) Sosyal Yardımlardan
Faydalanma-
Madde 12 — (Değişik : 29.12.1993-21803 R.G/4 Md.) Kurumca
yapılacak ayni ve nakdi yardımlar karşılıksızdır. Ayni ve nakdi nitelik-teki sosyal
yardımlardan bu Yönetmelik esaslarına göre korunma kararına bakılmaksızın muhtaç
çocuklar ile muhtaçlığı tespit edilen kişiler ve aileler faydalanır. Ayni ve nakdi
yardım hizmetinden faydalanmak için korunma karan olması şartı aranmaz.
Madde 13 — (Değişik : 29/12/1993-21803 R.G/5 Md.) Bu
Yönetmelikte belirtilen esas ve kriterlere göre ayni ve nakdi yardımlar yapmaya Genel
Müdür, Vali ve İl Sosyal Hizmetler Müdürü yetkilidir.
(Değişik: 29.12.1993 - 21803 R.G /6 Md.) Genel Müdürün
Yapacağı Yardımlar.
Madde 14 — (Değişik: 29.12.1993 - 2l803 R.G/6 Md.; Bir yıl ve
daha uzun süreli nakdi yardımlar ile sosyal yardım miktarının on katını aşan
geçici nakdi veya alış bedeli aynı miktarda olan geçici ayni yardımları yapmaya
Genel Müdür yetkilidir.
(Değişik : 29.12.1993 - 21803 R.G/7 Md.) Valinin
Yapacağı Yardımlar. 271
Madde 15 — (Değişik : 29.12.1993 - 21803 R.G/7 Md.) İlerde
altı aya kadar süreli nakdi yardımlar, sosyal yardım miktarının on katına kadar
geçici nakdi veya alım bedeli aynı miktarda olan geçici ayni yardımlar İl Sosyal
Hizmetler Müdürünün teklifi ve Valilik Onayı ile yapılır.
(Değişik : 29.12.1993 - 21803 R.G/8 Md-) İI Sosyal Hizmetler
Müdürünün Yapacağı Yardımlar.
Madde 16 — (Değişik : 29.12.1993 - 21803 R.G/8 Md.) İllerde
sosyal yardım miktarının altı katına kadar geçici ayni yardımları yapmaya 11
Sosyal Hizmetler Müdürü yetkilidir.
Sürekli Nakdi Yardımlar
Madde 17 — (Değişik : 29.12.1993 - 21803 R.G/9 Md.) Sürekli
nakdi yardıma muhtaç olduğu belirlenen kişilere her ay için sosyal yardım miktarım
geçmemek şartıyla nakdi yardım yapılır. Hak sahiplerine verilecek yardım kesintisiz
ve peşin olarak ödenir.
Yardıma Hak Kazanma:
Madde 18 — Sürekli nakdi yardıma, yetkili makamın onayı
tarihinden itibaren hak kazanılır. Peşin ödenen yardımlar durum değişikliği veya
ölüm halinde geri alınmaz. Ancak, muhtaçlık durumunün sona ermesi halinde, yardım
bu durumun ortadan kalktığı tarihi izleyen ay başından itibaren kesilir.
Sürekli Nakdi Yardımların Kesilmesi:
Madde 19 — Sürekli yardım edilen kişinin durumu periyodik
olarak, takip edilir ve kişinin maddi durumu ile ilgili ayrıntılı bilgi ve belge
toplanması yoluna gidilir. Kişinin yardım almadan hayatım sürdürebileceği maddi
şartlara sahip olduğunun tespit edilmesi halinde yardım kesilir.
Satınalma ve Kabul İşlemleri:
Madde 20 — Ayni yardımlarda kullanılacak mal ve malzeme, îl
Müdürlüğünce piyasadan satın alınır. Satınalma, depolama ve ayniyat işlemleri
genel hükümlere göre yürütülür.