|
|
|
|
AVUKAT
|
|
|
PAZARBAŞI HUKUK BÜROSU
|
|
|
||
İSTANBUL ATATURK HAVALİMANI SERBEST BÖLGESİ KIYI (OFF-SHORE)
BANKACILIĞI MERKEZİ YÖNETMELİĞİ
R.G.Tar.: 27.02.1991
R.G.Sayı: 20799
B İ R İ N C İ K I S I M
Genel Hükümler
AMAÇ
MADDE 1 - Bu Yönetmeliğin amacı, 6/6/1985 tarih ve 3218 sayılı Serbest
Bölgeler Kanununu, 223 sayılı Devlet Planlama Teşkilatı Kuruluş ve
Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, 18/9/1990 tarih ve 90/999
sayılı Bakanlar Kurulu Kararı hükümlerine bağlı olarak İstanbul Atatürk
Havalimanı Serbest Bölgesi Kıyı Bankacılığı Merkezi'nin kurulması,
yönetilmesi ve işletilmesi ile ilgili usul ve esasları düzenlemektir.
KAPSAM
MADDE 2 - Bu Yönetmelik, birinci maddede belirtilen amaçla,
a) Faaliyet Ruhsatı alınmasını ve iptali işlemlerini,
b) Bölgenin düzenlenmesiyle ilgili esasları,
c) Serbest bölge ile ilgili faaliyetlerin tabi olacağı esasları,
d) Teşvikleri,
e) Serbest Bölgeleri Tesis ve Geliştirme Fonu ile ilgili işlemleri
kapsar.
KISALTMALAR
MADDE 3 - Bu Yönetmelikte geçen kısaltmalar aşağıda açıklanmıştır.
a) Bakanlık; Devlet Planlama Teşkilatı Müstaşarlığı'nın bağlı olduğu
Bakanlık,
b) DPT; Devlet Planlama Teşkilatı
c) HDTM; Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı,
d) Bölge Müdürü; İstanbul Atatürk Havalimanı Serbest Bölge Müdürü,
e) Bölge; İstanbul Atatürk Havalimanı Serbest Bölgesi,
f) Fon; Serbest Bölgeleri Tesis ve Geliştirme Fonu,
g) Faaliyet Ruhsatı; Bölge'de kıyı bankacılığı faaliyetinde
bulunabilmek için gerekli ruhsat,
h) Kıyı Bankacılığı Merkezi; İstanbul Atatürk Havalimanı Serbest
Bölgesi Kıyı Bankacılığı Merkezi,
ı) Banka; Özellikle kıyı bankacılığı faaliyetlerinde bulunmak üzere
HDTM'nın bağlı olduğu Bakanlık tarafından kurulmasına izin verilen bankalar
ve Türkiye'de fiilen bankacılık faaliyetinde bulunmayan yabancı bankaların
şubeleridir.
BÖLGE MUDURLUĞU'NUN KURULUŞ, GÖREV, YETKİ VE ÇALIŞMA ESASLARI
MADDE 4 - Bölge Müdürlüğü'nün kuruluş, görev, yetki ve çalışma esasları
Bakanlar Kurulu'nun 16/8/1985 tarihli ve 85/9801 sayılı Kararı ile
düzenlenmiştir.
İKİNCİ KISIM
Bölgenin Sınırları, Faaliyet Konuları, Başvuruda Bulunacak Bankaların
Haiz Olmaları Gereken Özellikleri, Faaliyet Ruhsatı'nın
Alınması İptali ve Teşvikler
BÖLGENİN SINIRLARI
MADDE 5 - Bölgenin sınırları, Bakanlar Kurulunun 30/11/1990 tarih ve
90/1210 sayılı Kararıyla, kıyı bankacılığı (off-shore banking)
faaliyetlerinin yürütülmesi amacıyla serbest bölge olarak belirlenen
İstanbul, Ataköy Turizm Kompleksindeki Galleria Unitesinin C blok 1 inci ve
2 nci katlarındaki ilgili bölümlerin sınırlarıdır.
FAALİYET KONULARI
MADDE 6 - İstanbul Atatürk Havalimanı Serbest Bölgesi Kıyı (off-shore)
Bankacılığı Merkezinde, Bakanlar Kurulu'nun 18/9/1990 tarihli ve 90/999
sayılı Kararında ve bu Karara dayanılarak çıkarılan veya çıkarılacak
mevzuatta belirtilen kıyı (off-shore) bankacılığı faaliyetleri yürütülür.
BAŞVURUDA BULUNACAK BANKALAR
MADDE 7 - Kıyı Bankacılığı Merkezi'nde faaliyette bulunabilecek
bankalar, HDTM'nın bağlı olduğu Bakanlık tarafından çıkarılan ve 19/12/1990
tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 1 No.lu Tebliğ'de açıklandığı şekilde,
ya bu amaçla kurulacak bankalar veya halen Türkiye'de fiilen bankacılık
faaliyetinde bulunmayan yabancı bankaların şubeleridir. Sözkonusu Tebliğ,
bu banka veya şubelerin sahip olması gereken özellikleri de açıklar.
FAALİYET RUHSATI'NIN ALINMASI
MADDE 8 - Kıyı Bankacılığı Merkezi'nde bankacılık faaliyeti göstermek
isteyen bütün bankalar, 3218 sayılı Kanun'un 5 inci maddesine göre, bu
faaliyetlerini DPT'den Faaliyet Ruhsatı almak kaydı ile yapabilirler.
Faaliyet Ruhsatı alacak bankalar;
a) HDTM'nın bağlı olduğu Bakanlıktan, 1 No.lu Tebliğ'in 4 üncü
maddesine göre kıyı bankacılığı faaliyetinde bulunmak için alacakları banka
kurma veya şube açma iznini,
b) Bankanın yabancı ortağı varsa bu konu ile ilgili olarak DPT Yabancı
Sermaye Başkanlığından alacakları İzin Belgesi'ni,
c) Faaliyet Ruhsatı Müracaat Formu ve eki "Faaliyet Ruhsatı Yıllık
Ucreti" makbuzunu,
bir dilekçe ekinde DPT Müsteşarlığı, Serbest Bölgeler Başkanlığı'na
verirler. Başkanlık bu dilekçeyi iki işgünü içinde cevaplandırır.
Başkanlığın "Faaliyet Ruhsatı" verilmesi konusunda uygun görüş yazısını
alan bankalar, yazı tarihin takip eden bir ay içinde, İstanbul Ataköy
Turizm Kompleksinde bulunan Galleria Unitesi içinde kıyı bankacılığı
yürütülmesi amacıyla serbest bölge olarak belirlenen alanda bulunan
işyerlerini, Bölge Müdürlüğü koordinatörlüğünde, Ataköy Turizm Tesisleri ve
Ticaret A.Ş.'den kiralar ve kira sözleşmesinin bir örneğini Serbest
Bölgeler Başkanlığı'na vererek "Faaliyet Ruhsat"larını alırlar. "Faaliyet
Ruhsatı" süresi 10 yıl olup bu süre tarafların uygun görüşüyle 10 uncu yıl
sonunda tekrar uzatılabilir.
FAALİYET RUHSATININ İPTALİ
MADDE 9 - DPT Müsteşarlığı, bir bankanın "Faaliyet Ruhsatı"nı aşağıdaki
hallerde iptal edebilir.
a) Serbest Bölgeler Kanunu ile bu Yönetmelik ve ilgili diğer mevzuata
uyulmadığının veya Bankanın "Faaliyet Ruhsatı" almak için yaptığı başvuruya
göre haiz olduğu şart ve niteliklerin yitirilmiş olduğunun Bölge
Müdürlüğünce tespit edilmesi.
b) Banka'nın işyerini kullanma hakkını kaybetmesi.
TEŞVİKLER
MADDE 10 - Kıyı Bankacılığı Merkezinde faaliyet gösterecek bankalar da
diğer serbest bölgelerdeki kullanıcılar gibi aşağıdaki teşviklerden
yararlanırlar.
a) Bölge faaliyetleri nedeniyle elde edilen kazançlar her türlü vergi,
resim ve harçlardan muaf olup, kambiyo mükellefiyetlerine dair mevzuata da
tabi değildir.
b) Bankaların Bölge faaliyetleri dolayısıyla elde ettikleri kazanç ve
iratlar, Türkiye'nin diğer yerlerine getirildiğinin kambiyo mevzuatına göre
tevsiki halinde de, gelir ve kurumlar vergisi ödemezler.
c) Bankalar Serbest Bölge İdaresine haber vererek kazançlarını
istedikleri ülkeye transfer etmekte serbesttirler.
d) Yurtdışından bölgeye getirilen mallar için gümrük resmi, harcı,
belediye resmi ve benzeri ödemeler yapılmaz.
e) 3218 sayılı Kanunun geçici birinci maddesi hükmü gereğince, Kıyı
Bankacılığı Merkezi'nin faaliyete geçişinden itibaren 10 yıl süreyle 2822
sayılı Kanunun grev ve lokavt ile arabuluculuk hükümleri uygulanmaz.
f) Ayrıca bankalar, Bakanlar Kurulu Kararlarında yer alan teşviklerden
de yararlandırılabilirler.
UÇUNCU KISIM
Bölge Düzeninin ve Güvenliğinin Sağlanması
GUVENLİK
MADDE 11 - Bölge Müdürü, bankaların güvenliğinin sağlanmasıyla ilgili
taleplerini İstanbul Valiliğine intikal ettirir. İstanbul Valiliği, anılan
talep doğrultusunda asayişin yerine getirilmesi için özel tedbirler
aldırır.
Bölge Müdürü, bankaların her birinden de belli yerlerde 2495 sayılı
Kanuna dayanarak özel koruma görevlilerinin bulundurulmasını istemek
yetkisine sahiptir.
ÇALIŞMA ESASLARI
MADDE 12 - Bölgede faaliyet gösteren bankalar ve bu bankalar nezdinde
çalışanlar, Türkiye Cumhuriyeti çalışma mevzuatı hükümlerine tabi
tutulurlar (bu Yönetmeliğin 10/e maddesi hükmü hariç).
Türkiye sınırları içindeki işyerleri için öngörülen asgari ücret ve
fazla çalışma esasları, bölge bankaları için de uygulanır.
YABANCI İÇİN ÇALIŞMA İZNİ
MADDE 13 - Bankalar serbest bölgede çalıştırma ihtiyacı duydukları
yabancı yönetici ve uzmanlar için "Çalışma İzni" almak üzere, doğrudan DPT
Müsteşarlığına veya Bölge Müdürlüğüne müracaat ederler.
Müracaat, "Çalışma İzin Belgesi" almak için hazırlanmış matbu formların
doldurularak, ekleriyle imzalı bir şekilde verilmesi suretiyle yapılmış
olur.
Yapılan bu talep, DPT Müsteşarlığı veya Bölge Müdürlüğünce
değerlendirilir, ilgili mercilerle koordinasyon sağlanır ve uygun
görülenlere "Çalışma İzin Belgesi" verilir.
Bankalar yanlarında çalıştırdıklarının bölge içindeki hareket ve
davranışlarından, çalışma esnasında üçüncü şahıslara veya serbest bölgeye
verdikleri zararlardan sorumludurlar.
ÇALIŞMA SAATLERİ İLE GİRİŞ VEYA ÇIKIŞLARIN KONTROLU
MADDE 14 - Bölge Müdürü, bankaların çalışma saatlerinin ve çalışma
sürelerinin düzenlenmesi konusunda gerekli tedbirleri alır ve duyurur.
Her bir bankaya giriş ve çıkışlar, kişilerin kontorolüyle ilgili
hususlar ve diğer esaslar o bankanın müdürü ile Bölge Müdürü arasındaki
işbirliği ile belirlenir.
SOSYAL GUVENLİK VE SOSYAL YARDIM ESASLARI
MADDE 15 - Bankalarda çalışanlara yabancı uyruklular da dahil, Türkiye
Cumhuriyeti Sosyal Güvenlik mevzuatı uygulanır.
Bankalar, personeline çocuk yardımı, yakacak ve giyim yardımları
yapmakla yükümlü olup, diğer sosyal yardımlar için ise, personeli ile
yaptıkları sözleşmelerde yer alan hükümlere uymak zorundadırlar.
BÖLGE İÇİ HİZMETLERİ
MADDE 16 - Bölgede faaliyette bulunan bankaların ihtiyaç duydukları
elektrik, su, haberleşme, temizlik ve benzeri hizmetler ile bakım ve onarım
hizmetleri Ataköy Turizm Tesisleri ve Ticaret A.Ş. tarafından kira
sözleşmesinde belirtilen esaslar dahilinde yerine getirilir.
FON ÖDEMELERİ VE HARCAMALARI
MADDE 17 - Serbest Bögeler Kanununun 7 nci maddesi uyarınca kurulan
"Serbest Bölgeleri Tesis ve Geliştirme Fonu"na İstanbul Atatürk Hava Limanı
Serbest Bölgesi Kıyı Bankacılığı Merkeziyle ilgili olarak tüm ödemelerin
yapılabilmesi için, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası nezdinde, İstanbul
Kıyı Bankacılığı hesabı açılır.
Fona yapılacak ödemeler şunlardır:
a) Bankaların Türkiye'de mukim gerçek ve tüzel kişilere verdikleri
nakdı krediler nedeniyle nakden ve hesaben kendi lehlerine aldıkları
paralardan yüzde 5 oranında ve takip eden 90 gün içinde yatırılan
kesintilerdir.
b) Bankalar tarafından DPT Müsteşarlığı Serbest Bölgeler Başkanlığından
alınan "Faaliyet Ruhsatı" karşılığı olmak üzere 50.000.- ABD Doları veya
eşdeğeri konvertıbl döviz olarak ödenen "Faaliyet Ruhsatı Yıllık
Ucreti"dir.
Fon'a yapılacak bu ödemeler T.C. Merkez Bankasındaki İstanbul Kıyı
Bankacılığı hesabına yapılır ve karşılığında verilecek makbuzlarda, ödemeyi
yapan, ödeme miktarı ve cinsi belirtilir.
Bölge Müdürlüğü, her malı yıl başından önce, bir sonraki yıl için
yapılacak harcamaları kapsayan program teklifini DPT Müsteşarlığı'na
intikal ettirir. DPT Müsteşarlığı Serbest Bölgeler Başkanlığınca, Bölge
Müdürlüğünün bu teklifi de gözönünde tutularak, Fon kullanımlarını
belirleyen bir sonraki yıl finansman programı hazırlanarak, Başbakanın veya
görevlendireceği Devlet Bakanının onayı ile yürürlüğe konur. Fon
kalemlerinde değişiklik, tekrar onay gerektirir.
DPT Müsteşarlığı, Serbest Bölgeler Başkanlığı, diğer tali hesaplar
açılması için, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanlığına talimat
verebilir.
Bölge Müdürü, Fon'la ilgili harcamaları yapar, yıllık ve hastalık
izinleri sebebiyle görevinde bulunmadığı zamanlarda bu yetkiyi kendisine
vekalet edecek görevliye devreder. İmza sirküleri, DPT Müsteşarlığınca
hazırlanarak Bankaya bildirilir.
DÖNDUNCU KISIM
Çeşitli Hükümler
BURO MALZEMELERİ
MADDE 18 - Bankalar ihtiyaç duydukları büro malzemelerini Türk Parası
Kıymetini Koruma Hakkında Karar uyarınca, aynı sermaye olarak DPT
Müsteşarlığının izni ile bölgeye getirebilirler.
Bölge Müdürlüğü onayı ile Bankalar tarafından bölgeye getirilen, ancak
ticari amaçlı olmayan Türkiye mahreçli mallar isteğe bağlı olarak ihracat
işlemine tabi tutulmayabilir.
KİRA SÖZLEŞMELERİNİN YAPILMASI
MADDE 19 - DPT Müsteşarlığı Serbest Bölgeler Başkanlığınca 8 inci
maddeye göre "Faaliyet Ruhsatı" verilmesi uygun görülen bankalar, Ataköy
Turizm Tesisleri ve Ticaret A.Ş. ile temasa geçerek işyerlerini tespit
ederler ve kira sözleşmelerini yaparlar. Ataköy Turizm Tesisleri ve Ticaret
A.Ş. işyerlerini mı'sini başlangıçta, 150 ABD $ yıl olarak kiralar ve her
yıl en çok yüzde 10 artırabilir. Yer tesbiti ve kira sözleşmesinde
bulunması gereken hususlar hakkında çıkacak anlaşmazlığın halli için, DPT
MUsteşarlığının kararına göre hareket edilir.
İTİRAZ VE ŞİKAYETLER
MADDE 20 - Bölge ile ilgili olarak ruhsat ve izin hakkındaki itiraz ve
şikayetler, aşağıdaki şekilde yapılabilir.
"Faaliyet Ruhsatı"yla ilgili itirazlar konusuna göre DPT
Müsteşarlığının ve HDTM'nın bağlı olduğu Bakanlığa yapılır.
Serbest Bölge ile ilgili diğer hususlar hakkındaki itiraz ve
şikayetler, Bölge Müdürlüğüne yapılır ve Bölge Müdürlüğünün kararına göre
hareket edilir.
Konu, itiraz merci'ine göre Bakanlıkça veya DPT Müsteşarlığınca
veyahutta Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığınca incelenir ve ilgiliye
gerekli cevap verilir. İtiraz ve şikayetin haklı görülmesi hallerinde
işlemin düzeltilmesi için gereği yapılır.
Doğrudan kıyı (off-shore) bankacılığı ile ilgili işlemler hakkındaki
şikayetler ise Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığına yapılır.
İŞYERİNİ KAPATMA VE TASFİYE
MADDE 21 - Bölgede işyerini kapatarak, tasfiye etmek isteyen banka,
tasfiye tarihinden en az bir ay önce bu durumdan Serbest Bölgeler
Başkanlığı ile Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığını haberdar eder ve genel
hükümlere göre gereğinin yapılmasına giderek, işlemlerini tamamlar.
YURURLUK
MADDE 22 - Bu Yönetmelik Resmi Gazete'de yayınlandığı tarihte yürürlüğe
girer.
YURUTME
MADDE 23 - Bu Yönetmelik hükümlerini Devlet Planlama Teşkilatı
Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yürütür.
|
|
AVUKAT
|
|
|
|
PAZARBAŞI HUKUK BÜROSU
|
|
|
|
||